مبنای این شیوه رفتاری، عملکرد گروهی است؛ در این روش روحیه خودباوری، مسئولیت پذیری و اشتیاق به انجام کار در افراد تقویت می شود؛ لذا این مدل می تواند جلوی بسیاری از اختلافات را بگیرد و تعامل، همکاری و نوع دوستی را در بین کارکنان به وجود می-آورد؛ در این الگو کارمندان می آموزند چگونه به آرا و افکار مدیر و همکاران احترام بگذارند، سود خود را با همنوعان خویش تقسیم کنند و تمام حرفه را از آن خودشان بدانند.
از امام صادق علیه السلام روایت شده است که فرمودند: در زمان جاهلیت تمام طوایف قریش با استفاده از پاک ترین اموال به بازسازی کعبه پرداختند تا به محلّ نصب حجرالأسود رسیدند؛ در این موقع درباره ی گماردن سنگ مشاجره ای میان آن ها درگرفت، چندان که نزدیک بود که شرّی در بینشان پدید آید؛ پس برای پایان دادن به نزاع توافق کردند که نخستین کسی که از درب مسجد وارد می شود بین آنان حکم کند؛ در این هنگام رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم وارد شدند؛ چون به جمع ایشان پیوستند و ماجرای آنان را دریافتند، امر نمودند تا جامه ای آورده؛ سپس حَجَر را در میانه آن پارچه نهادند و در پی آن سران قبایل، اطراف آن جامه را گرفتند و آن را از جای برداشتند؛ پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم آن را برداشته و در جایگاه خود قرار دادند. (1)
اقدام پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در آن موقعیت خاص را که به مشاجرات پایان داد و حتی جلوی بروز جنگی را گرفت که می توانست در بین قریش اتفاق بیفتد، نوعی مدل مشارکتی از رفتار سازمانی می توان به حساب آورد.
ذکر این نکته ضروری است که اگرچه در رفتار سازمانی چهار مدل جداگانه وجود دارد، هیچ نهادی تنها از یک شیوه پیروی نمی کند و امکان دارد در بخش های متعدد خود و یا در زمان های مختلف، روش های گوناگونی به کار گیرد.
1) من لایحضره الفقیه: ج 2، ص 247.