مدل مراقبتی بر پایه مدیریت پول و منابع اقتصادی بنا نهاده شده است؛ نظریه پردازان این الگو معتقدند کارکنان، به سازمان های پُرسود، وابستگی و تمایل بیشتری دارند.
در مراکز کم بازده و یا سازمان هایی که حقوق کارکنان کم است مدل مراقبتی قابل پیاده سازی نیست و درصورت اجرا مدیر سازمان برای جلوگیری از انفعالی شدن پرسنل تأثیر فراوانی دارد؛ او باید از هزینه های اضافی کاسته و دریافتی کارمندان را افزایش داده و جواب گوی آرامش طلبی آنان به وسیله ی اقدامات مناسب رفاهی باشد و با افرادی که فضا را ملتهب می کنند برخورد نماید، امام علی علیه السلام به فرماندار بصره، درباره ی سودرسانی به زیردستان می نویسند: «تو را از این قوم آگاه می کنم، بعضی از ایشان به امید رسیدن به سود در کنار تو قرار گرفته و برخی به خاطر باک از عقوبت، پس کسی که به استفاده بردن امید بسته را با عدل و انصاف و تفضل جلب کن و از دل آن ها که می ترسند، گره ترس را بگشا».(1)
امام علی علیه السلام، سود رساندن به کارکنان را مورد تأکید قرار می دهند و آن را وسیله ی جلوگیری از فساد و تبهکاری می دانند، و چنین تصریح می کنند: «جیره و حقوق آنان را فراوان ده، زیرا این کار در تقویتِ اصلاحِ وجودشان مؤثر و از خیانت در اموالی که در نزدشان می باشد بازدارنده است».(2)
1) «سَأُخْبِرُک عَنِ الْقَوْمِ هُمْ بَینَ مُقِیمٍ لِرَغْبَةٍ یرْجُوهَا أَوْ خَائِفٍ مِنْ عُقُوبَةٍ یخْشَاهَا فَأَرْغِبْ رَاغِبَهُمْ بِالْعَدْلِ عَلَیهِ وَ الْإِنْصَافِ لَهُ وَ الْإِحْسَانِ إِلَیهِ وَ احْلُلْ عُقْدَةَ الْخَوْفِ عَنْ قُلُوبِهِم» (بحارالأنوار: ج 32، ص 400).
2) «ثُمَّ اَسْبِغْ عَلَیهِمُ الاَرْزاقَ فاِنَّ ذلِک قُوَّةٌ لَهُمْ عَلَی اسْتِصْلاحِ اَنْفُسِهِمْ و غِنی لَهُم عَنْ تَناوُلِ ما تَحْتَ اَیدیهِم» (نهج البلاغه: نامه 53).
