از مهم ترین مراحل کنترل، اقداماتی اصلاحی برای زدودن انحراف ها و حل مسائل است؛ اگر عملکرد از استاندارد معین گشته کمتر باشد و تجزیه و تحلیل امور نشان دهد که باید دست به اقدامی زد، این مرحله الزامی می شود؛ یعنی بایست اقدامات اصلاحی را به عمل آورد؛ امکان دارد اقدام اصلاحی مستلزم تغییر یک یا چند فعالیت سازمان باشد و یا شرکت مجبور شود که در استانداردهای از پیش تعیین شده تجدید نظر کند. (1)
در برخی موارد، در اثر کنترل متوجه می شویم که بایست استانداردها را تغییر داد؛ در این حال اگر مدیر، استانداردها را تغییر ندهد و فرآیند کنترل را تا رسیدن به نتیجه دنبال نکند و فقط در فکر تحول در رفتارهای کارکنان باشد، کاری به عنوان کنترل انجام نداده؛ زیرا تصحیح عملکردها، همه فرایند کار از تصمیم گیری تا برنامه ریزی و اجرای مشاغل را در برمی گیرد که تعیین استانداردها بخشی از همین فرایند است و چنانچه با توانایی کارمندان و محیط اشتغال و بودجه ها هم خوانی ندارد باید تغییر یابد.
همجنین سیستم بازخورد یکی از این اقدامات است که با بررسی گره های کاری و رفع آن ها سازمان ها را در مسیر لازم قرار می دهد.
بازخورد، شامل اطلاعات داده شده به اشخاص درباره ی رفتار و عملکرد آن هاست که موجب اصلاح کنش های کارکنان، آموزش کارمندان و تعیین اهداف شخصی در فرد خواهد شد؛ تأمین بازخورد چه مثبت و چه منفی همیشه به سادگی میسر نیست؛ بازخوردی اثربخشی خواهد داشت که آگاهانه صورت گیرد؛ فرآیند بازخورد پیچیده است و این پیچیدگی صرفاً ناشی از روش کسب اطلاعات نیست، بلکه از نوع پردازش و هدف تحلیل آن نیز هست.
بازخورد ممکن است از مبادی مختلفی مانند سرپرستان یا مدیران مافوق، زیردستان، همکاران، مشتریان، نمایندگان سازمان، شغل، افراد و دفاتر حکومتی گرفته شود که اثربخشی منابع را می توان بر اساس توان تخصصی ادراک شده از منبع، قضاوت تاریخی، محتوای اطلاعاتی هدف بازخورد دهنده تحلیل کرد.
در امر نظارتی که باید منتهی به بازخورد شود، بایست به اقدامات مثبت، برگزاری آزمون ها در انتخاب افراد، جبران خدمات برای درستی رفتار، قانون پذیر بودن و رعایت مراحل کسب اطلاعات و عرضه ی بازخورد توجه کرد.
در این صورت بازخورد می تواند کاربردی مناسب در رابطه با اِعمال کنترل، اثربخشی، ارزشیابی کارکنان و بهبود شخصیت افراد داشته باشد. (2)
در شیوه های تربیت دینی، از تشویق و تنبیه استفاده می شود تا میان افراد خطاکار و اشخاص وظیفه شناس تمایز وجود داشته باشد و با هر فرد چنان که شایسته می باشد رفتار شود که در این راستا فلسفه ی تعذیرات حکومتی و حدود اسلامی از همین باب است.
1) همان.
2) ر.ک: مقاله «نظارت پیش نیاز کنترل رفتاری».
